8 lutego 2022

14 najlepszych audiobooków przesłuchanych w 2021 roku


Akademickie dyskusje o tym, czy wysłuchanie audiobooka w ogóle powinno zaliczyć się jako przeczytanie książki wciąż przetaczają się przez grupy fejsbukowe, choć już z mniejszą intensywnością, niż jeszcze kilka lat temu. 


Słuchanie książek staje się coraz popularniejsze, nagrywa się już nie pojedyncze egzemplarze lecz ilości hurtowe a dostęp do nich staje się coraz tańszy i łatwiejszy. Coraz częściej też audiobook to coś więcej niż książka przeczytana przez lektora. Bywa, że jest to rozpisane na role słuchowisko z podkładem muzycznym dla dodania “atmosfery”. 


Ja zazwyczaj mniej więcej połowę przeczytanych książek poznaję właśnie słuchając - podczas biegania, jazdy na rowerze lub podczas wykonywania obowiązków domowych. 


Dziś prezentuję lektury, na które pewnie nie znalazłabym czasu, gdyby istniały tylko w wersji papierowej a zdecydowanie warto je poznać. Zatem łapcie polecajki i sami wybierzcie, jak się z nimi zapoznać - czytając czy słuchając.


Reportaż/ filozofia/ rozwój osobisty


"Dlaczego śpimy. odkrywanie potęgi snu i marzeń sennych" Matthew Walker

Bezsenność to zdecydowanie jedna z popularniejszych chorób cywilizacyjnych. Na przewlekłą cierpi około 10% społeczeństwa, na okresową około 30%. Sama widzę po znajomych, jak częsta jest to przypadłość. Ba, nawet Ci, którzy nie mają problemu z zasypianiem, zazwyczaj nie śpią przepisowych 7 godzin.  


No bo jak tu spać, skoro dopiero co zasnęły dzieci i dopiero teraz masz chwilę dla siebie? No niby jest 23 i oczy Ci się kleją, ale jak zagrasz w grę, to jednak się rozbudzisz i możesz siedzieć jeszcze parę godzin. Jeżeli to ten scenariusz, to jeszcze pół biedy. Gorzej, jeżeli znowu wzywa Cię excel lub powerpoint. I ja Cię pewnie nie przekonam, że sen jest ważniejszy, ale dr Matheww Walker już tak. 


Autor w tak przekonujący i ciekawy sposób przedstawia wyniki licznych badań a także wyjaśnia nasze zachowania senne, że trudno po lekturze nie zmienić swoich zwyczajów na lepsze. Ba, on nawet daje kilka gotowych przepisów, które, wiem z doświadczenia, świetnie się sprawdzają. Brawo za uczynienie kawałka świata lepszym i zdrowszym.


"Dlaczego śpimy?" , Dr Matthew Walker

Tłumaczenie: Jacek Konieczny


Wydawnictwo: Marginesy                 
Liczba Stron:    392

Kategoria:         poradnik


 




"Z miłości? To współczuję" Agata Romaniuk


O tym jak niewiele wiemy o Omanie i jak różnią się nasze wyobrażenia od rzeczywistości przekonałam się już podczas krótkich wakacji w tym kraju.

Udało nam się wtedy długo porozmawiać z kierowcą, który zawiózł nas na pustynię. Opowiadał o swojej rodzinie - żonie, z którą ożenił się z miłości, choć wspomniał, że aranżowane małżeństwa wciąż są częste, o dzieciach na które czekają, o siostrze, która poroniła.

"Z miłości? To współczuję" jest właśnie zbiorem takich rozmów z tą różnicą, że autorka rozmawia głównie z kobietami. Nie jest to rozprawka socjologiczna czy antropologiczna.
To głównie rozterki Omanek z klasy średniej i wyższej zawieszonych pomiędzy tradycją a nowoczesnością.

Łatwo było tu popaść w banał, napisać reportaż z tezą, Agata Romaniuk nie zrobiła tego. Ta książka to solidna dawka wiedzy o kraju, kulturze ale także o człowieku, który może być dobry lub zły, niezależnie od wyznania czy miejsca urodzenia. Także o tym, że Europejczycy ze swoją monogamią nie mają monopolu na szczęście rodzinne.

"Z miłości? To współczuję" , Agata Romaniuk

Wydawnictwo: Wydawnictwo poznańskie               
Liczba Stron:    242 
Kategoria:         literatura faktu


 



"21 lekcji na XXI wiek" Yuval Noah Harari

To była trzecia książka Harariego, po którą sięgnęłam. W moim odczuciu najważniejsza ze wszystkich.

O ile "Sapiens" i "Homo Deus" skupiały się na dziejach ludzkości - jedna na przeszłości od zarania, druga na przyszłości, o tyle ta jest nastawiona raczej na stawianie pytań.

Jak wychować dziecko, aby w 2050 było przygotowanym do życia obywatelem? Jaki zawód powinien wybrać nasz potomek aby mieć pracę? Czy terroryzm to naprawdę największe zagrożenie współczesnego świata? 

Oczywiście nie ma jednoznacznych odpowiedzi na te pytania i to jest w tej książce najpiękniejsze. Liberał zobaczy dzięki tej książce punkt widzenia konserwatysty, konserwatysta spojrzy na świat oczami liberała.

Poruszanych tematów jest wiele: nacjonalizm, religie, sztuczna inteligencja, zanieczyszczenie środowiska.

Mądra i arcyciekawa lektura, którą polecam każdemu.


"21 lekcji na XXI wiek" Yuval Noah Harari

Tłumaczenie: Michał Romanek

Wydawnictwo:  Wydawnictwo Literackie                                                                                                          
 Liczba Stron:    454                                                                  

Kategoria: filozofia, etyka




"Powrót z Bambuko" Kasia Nosowska

Kasia Nosowska po raz drugi występuje w roli autorki książki. I tym razem serwuje nam zbiór autoironicznych felietonów,  a jednak jest inaczej niż poprzednio. Dojrzalej, poważniej. 

Duzo przeczytasz o relacji rodzice-dziecko. Te fragmenty są mam wrażeniem rodzajem autoterapii. Zazdroszczę Kaśce, że odważyła się na publiczne opowiedzenie niektórych historii i uczuć. Bo to cholernie trudne. 

Historia o komunii świętej - wybitna, myślę że gdyby ktoś zdecydował się ją rozbudować, mogłaby powstać bardzo dobra powieść. Warto się nad nimi (nad historią i nad małą Kasią) pochylić na dłużej. 

To nie jest pojedyncza historia. Kto z dzieci wychowanych w latach 70-tych czy 80-tych nie usłyszał,  że "idź do pokoju ty gnoju", "dzieci i ryby głosu nie mają" i "co wolno wojewodzie to nie tobie smrodzie". Jakże często słyszę od kolegów równolatków, że "oni od rodziców dostawali w dupę i wyrośli na porządnych ludzi". No cóż. Porządnych ludzi, którzy twierdzą, że przemoc fizyczna wobec dzieci jest spoko. 

Im właśnie, tym nieutulonym dorosłym dzieciom, polecam tę książkę najbardziej. Kaśka was nie przytuli,  ale uświadomi, że sami możecie to zrobić. Że nie potrzebujecie do tego mamusi i tatusia. 

Jedyne co mnie w tych esejach drażni, to ta część moralizatorska, w których Nosowska mówi, jak powinniśmy żyć i jak się zachowywać a jak nie. I nie ma tu znaczenia, czy mamy podobne zdanie w temacie, czy kompletnie się różnimy. 


"Powrót z Bambuko" , Katarzyna Nosowska

Wydawnictwo: Wielka Litera              
Liczba Stron:    272
Kategoria:         felietony


 


"Przemilczana epidemia" Michał Jędryka

Jedyna ze wszystkich wymienionych tu książek, które możecie poznać tylko w formie audiobooka. O ile wiem, nie ukazała się wersja papierowa tego reportażu, jednak głowy Agaty Kuleszy i Arkadiusza Kubika powinny wam to wynagrodzić. 

"Przemilczana epidemia" to reportaż napisany tak, że czyta się go jak dobrą powieść sensacyjną, kryminał. Bo oto nagle, wokół nastoletniego chłopca zaczynają znikać ludzie. Jego koledzy i koleżanki z klasy. A wszystko to ma jakiś związek z tajemniczą lekarką, która krąży od domu do domu. 

W tym klimacie upływa pierwsza część książki, druga odsłania o wiele więcej. Bo owa tytułowa "epidemia" to ołowica, która przyniosła krwawe żniwo na Śląsku. Działając niczym bomba z opóźnionym zapłonem pozbawiła życia tysiące mieszkańców Górnego Śląska. 

To także, a może przede wszystkim, historia dr Jolanty Wadowskiej-Król, która niemalże w pojedynkę próbowała przeciwstawić się władzy, propagandzie i zwykłej ludzkiej ciemnocie i ocalić jak najwięcej dzieci. Kilka słów poświęcił jej także Zbigniew Rokita w nagrodzonej NIKE książce "Kajś. Opowieść o Górnym Śląsku", o której pisałam tutaj. Jednak postać ta zasługuje zdecydowanie na więcej niż kilka stron uwagi.

"Przemilczana epidemia" , Michał Jędryka

Wydawnictwo: Audioteka           
Kategoria:         reportaż


 



Literatura obyczajowa

"Dygot" Jakub Małecki

Mała wielka powieść.


Dlaczego "mała"? Bo mimo, że jest to saga rodzinna, napisana jest z prostotą, bez rozmachu, jakby ot tak.


Wielka - bo mimo tego braku nadęcia porywa czytelnika, wzrusza i pozostaje w głowie na długo po skończonej lekturze.


To saga rodzin Geldów i Łabędowiczów, których losy śledzimy od 1938 do 2004 roku. To portret polskiej wsi i małych miasteczek na tle historii Polski, ale bez klisz czy sztampy. To opowieść o poszukiwaniu miłości i akceptacji.

Jest w tej książce magia i tajemnica, które czynią ją wyjątkową.


"Dygot" Jakub Małecki

Wydawnictwo:  S.Q.N.                                                                                                          
 Liczba Stron:    320                                                                          

Kategoria: literatura piękna




"Nikt nie idzie" Jakub Małecki

“Nikt nie idzie" to kwintesencja tego, co nazywamy literaturą piękną. Małecki  jak zawsze wspaniale operuje emocjami. Nikt tak jak on nie potrafi tak subtelnie opisać błahych na pozór wydarzeń i uczuć, tworząc z nich mozaikę, która pochłania jeszcze na długo po odłożeniu książki.


Ta powieść to historia dwóch kobiet - Marzeny i Olgi. Kobiety dzieli wszystko - wiek, zainteresowania, wychowanie. Połączy je Klemens, chłopiec wymagający ogromnego serca i dużej wrażliwości.


Wspaniała, wielka wielka Literatura. Przez bardzo duże L.


"Nikt nie idzie" Jakub Małecki

Wydawnictwo:  S.Q.N.                                                                                                          
 Liczba Stron:    264                                                                          

Kategoria: literatura piękna




"Jedyna historia" Julian Barnes

Romanse czytam niezwykle rzadko, ale ten wpada w ucho. Dlaczego? Bo ja uwielbiam historie miłosne - lubię słuchać opowieści par o tym, jak poznali swoją drugą połówkę - nieważne, czy mają długi staż, czy dopiero zaczynają być razem - zazwyczaj ta opowieść zapala w ich oczach te szczególne ogniki. Takich historii szukam też w książkach, a najlepsze z nich opisałam swego czasu w poście pt: "10 najpiękniejszych historii o miłości

Dlatego pewnie ta powieść urzekła mnie od pierwszych zdań:

"Większość z nas ma tylko jedną jedyną historię do opowiedzenia. Nie chodzi mi o to, że w naszym życiu dzieje się tylko jedno coś: są niezliczone wydarzenia, które przekształcamy w niezliczone historie. Ale naprawdę liczy się tylko jedna historia, którą warto opowiedzieć. Ta jest moja"

Narrator i jednocześnie główny bohater jest już starszym panem po przejściach. Jednak snucie wspomnień zaczyna w czasach, gdy był odrobinę zblazowanym chłopcem z dobrego domu, który w wieku 19 lat poznał w klubie tenisowym miłość swojego życia - Susan, starszą od niego o 30 lat. 

Historia na pierwszy rzut oka może wydawać się szablonowa, jednak tak naprawdę nie ma w niej nic banalnego. Jest to powieść o miłości, ale też o smutku, bezsilności, złości...  No pięknie jest to napisane i nagroda Bookera w pełni zasłużona. 

"Jedyna historia" Julian Barnes

Tłumaczenie: Dominika Lewandowska-Rodak

Wydawnictwo:  Świat książki                                                                                                        
 Liczba Stron:    288                                                                

Kategoria: literatura piękna


"Ostatnie stadium" Nina Lykke

Koleżanka, która poleciła mi tę książkę, powiedziała, że to trochę taka "Czuła przewodniczka" w praktyce. I miała rację.

Główna bohaterka to lekarka coś około 50tki. Ani szczęśliwa ani nieszczęśliwa, dzieci odchowane, zawodowo w porządku, jakoś leci. I nagle, w sumie zupełnie przypadkowo, wdaje się w romans ze swoim dawnym chłopakiem.

Ale żeby było jasne, nie o romans chodzi w tej książce a o życie w ogóle. Jak to jest mieszkać w super liberalnej Norwegii i to na dodatek na osiedlu, gdzie są sami "ci wykształceni, otwarci, mądrzy"? Czy rzeczywiście świat idealny istnieje?

A skąd "Czuła przewodniczka"? Bo główna bohaterka ma absolutnie wy*ebane i robi wszystko po swojemu. Owszem, to przyszło z czasem - wcześniej się starała, biegała wokół sąsiadów, znajomych, organizowała, sprzątała. Doprowadziło ją to najpierw do alkoholizmu a potem do romansu. Ale wyrasta z tego. Nie spina się, na nic nie nastawia, stawia siebie na pierwszym miejscu. I to jest takie... świeże i lekkie. Uczmy się od Elin.

"Ostatnie stadium" Nina Lykke

Tłumaczenie: Karolina Drozdowska

Wydawnictwo:  Pauza             
                                                                                   
 Liczba Stron:    304                                                                

Kategoria: literatura piękna


"Gdzie śpiewają raki" Delia Owens

Zazwyczaj unikam "bestsellerów New York Times'a", zwłaszcza tych najbardziej poczytnych. Często okazują się płytkie i nijakie. Jednak wiele pozytywnych recenzji skłoniło mnie do podjęcia próby, i nie żałuję. 

Kyę poznajemy jako małą dziewczynkę żyjącą samotnie na bagnach. Radzi sobie bez pomocy dorosłych jak zadbać o siebie i o dom nie tracąc jednak wrażliwości. Zna w tym miejscu każdą trawkę, kwiat, mewę. Równolegle toczy się opowieść dorosłej "kobiety z bagien" oskarżonej o morderstwo. Czy jest winna? Czy zostanie skazana? To dobrze napisana obyczajówka, trochę w stylu powieści Kiersten Hannah. Jeżeli jesteście fanami "Słowika", spodoba wam się i ta powieść.



"Gdzie śpiewają raki" Delia Owens

Tłumaczenie: Bohdan Maliborski

Wydawnictwo:  Świat książki                                                                                       
Liczba Stron:    416                                                              

Kategoria: literatura piękna




Przygodowa/ kryminał/science fiction

"Pierwszych 15 żywotów Harry'ego Augusta" Claire North

Książka, od której nie mogłam się oderwać. Fantastyka i powieść przygodowa w jednym.

Harry August przychodzi na świat 1 stycznia 1919 roku. Wiedzie dość przeciętny żywot, umiera krótko po upadku Muru Berlińskiego. I... rodzi się na nowo. Znowu jest 1 stycznia 1919 a on znajduje się w obskurnej toalecie tuż obok swojej umierającej matki. Tylko że tym razem... pamięta swoje poprzednie życie.

Wydarzenia powtarzają się znowu i znowu. Harry z każdym kolejnym żywotem dowiaduje się więcej o ludziach podobnych do niego. Zaczyna należeć do stowarzyszenia Kronosa zrzeszającego ludzi "nielinearnych", czyli tych, którzy rodzą się wielokrotnie. Ale... pewnego dnia umierający Harry dostaje wiadomość z przyszłości od małej dziewczynki. Świat kończy się i dzieje się to coraz szybciej... czy uda się temu zapobiec?

Książka klimatem przypomina trochę film pt: "Jestem Bogiem" (ang. "Limitless"). Jeżeli lubicie taką tematykę, książka was wciągnie. Ja wciągnęłam jednym haustem. 

"Pierwszych 15 żywotów Harry'ego Augusta" Claire North

Tłumaczenie: Tomasz Wyżyński

Wydawnictwo:  Świat książki                                                                                        
 Liczba Stron:    464                                                              

Kategoria: przygodowa, science fiction


"Paradoks kłamcy" Michał Kuzborski


Thriller „Paradoks kłamcy” to debiut literacki Michała Kuzborskiego. Dla mnie zdziwko,  bo książka jest tak świetna i fabularnie i warsztatowo, że obstawiałam, że już niejedna pozycja spod pióra autora wyszła.

Głównym bohaterem jest S. Trzydziestolatek, który od 10 lat zajmuje się zawodowo kłamaniem. Tzn nieoficjalnie, bo w papierach nazywa się to: „specjalista od PRu”. Masz salę zabaw i paintballem laserowym i naćpani goście połamali sobie ręce? Dzwoń po S., on idealnie zatuszuje sprawę.

Do S. zgłasza się także prezes Morawski. Jego syn jest szantażowany przez pewnego bloggera i wystarczy dopilnować, aby  kompromitujące materiały nie wypłynęły na światło dzienne. Niby proste zadanie dla takiego zawodowca jak S., jednak sprawy komplikują się, gdy ciało influencera zostaje wyłowione z rzeki…

Pióro Kuzborski ma lekkie, fabuła choć skomplikowana trzyma się kupy a ja czekam już na część drugą, bo jak się okazuje „Paradoks…” to początek trzytomowej serii. Od niejakiego T., który od czasu do czasu przejmuje rolę narratora, wiemy, że po latach sytych przyjdą dla S. lata chudsze. Przyznam, że już nie mogę się doczekać, aby dowiedzieć się, dlaczego.  

"Paradoks kłamcy" Michał Kuzborski

Wydawnictwo:  Black Turtle                                                                                        
 Liczba Stron:    320                                                            

Kategoria: thriller, sensacja



"Kirke" Madeline Miller

Mitologia opowiedziana na nowo. Znane postaci - Dedal, Scylla, Odyseusz, Prometeusz i wielu innych ukazanych tak, jak mogła ich widzieć Kirke - córka Heliosa, najgorsze z dzieci, buntowniczka,  czarownica.

Ale ta książka to coś więcej niż mity. To przede wszystkim historia o kobiecej energii, mądrości, sile, dojrzewaniu. Moje feministyczne serce rosło, gdy czytałam tę powieść.

"Kirke" Madeline Miller

Tłumaczenie: Paweł Korombel

Wydawnictwo:  Albatros
                                                                                        
 Liczba Stron:    414                                                       

Kategoria: science fiction




"Czarne Słońce" Jakub Żulczyk

Podczas gdy Małecki koi, uspokaja, głaszcze po głowie, Żulczyk podchodzi i po prostu wali cie po żebrach kijem bejsbolowym. Nie, nie jeden raz. Wiele. A kiedy czytelniku leżysz już na ziemi i wymiotujesz  z bólu i obrzydzenia, on dokłada jeszcze kilka kopniaków.

Jego literatura na pewno nie pozostawia czytelnika obojętnym, ale czy na pewno takich akurat odczuć potrzebujesz?

Głównym bohaterem "Czarnego Słońca" jest Gruz - lider bojówki neofaszystowskiej, człowiek do gruntu zły, zabijający dla przyjemności. A jednak dostaje zlecenie, które zaczyna zmieniać jego światopogląd... Nie, nie spodziewajcie się bajkowej historii w stylu "Greenbook" lub "American History X". Będzie o swego rodzaju przemianie duchowej, jednak w mniej disneyowskim stylu.

O raku homofobii, rasizmu, fanatyzmu religijnego, który toczy Polskę dając przerzuty na coraz szersze warstwy społeczne Żulczyk w swojej książce nie tyle mówi, co wrzeszczy. Czy zostanie usłyszany i zrozumiany? Boję się, że nie. To krzyk trochę histeryczny,  który łatwo zignorować machnięciem ręki. Do mnie jednak bardziej przemawia literatura pisana szeptem, choć dobrze jest czasem sięgnąć i po taką, choćby dla uzyskania perspektywy. 

"Czarne Słońce" Jakub Żulczyk

Wydawnictwo:  Świat książki
                                                                             
 Liczba Stron:    509                                                       

Kategoria: thriller? literatura piękna? 






Udostępnij:

0 komentarze:

Prześlij komentarz